W tym kompleksowym poradniku wyjaśnimy dokładnie, czym jest naprotechnologia i kto może z niej skorzystać. Niepłodność to kwestia o znaczącym społecznym wymiarze, dotykająca nawet 20% społeczeństwa. Stanowi istotny problem zdrowotny i emocjonalny. W Polsce problem związany z niepłodnością dotyka około jednej na pięć par. Rozwiązaniem może być naprotechnologia.
Niepłodność a bezpłodność – czym się różnią?
Słowa „niepłodność” i „bezpłodność” często używane są zamiennie, jednak różnią się nieco znaczeniem. Oba stany mają istotny wpływ na zdolność pary do poczęcia dziecka, jednak istnieją różnice w ich definicji.
Niepłodność to stan, w którym para nie jest w stanie zajść w ciążę po co najmniej roku regularnych stosunków płciowych bez antykoncepcji. Jest to zazwyczaj stan odwracalny, co oznacza, że istnieje szansa na naturalne poczęcie dziecka po odpowiednim leczeniu i terapii. Niepłodność może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak zaburzenia hormonalne, problemy z jajowodami lub męskie czynniki płodności.
Z kolei bezpłodność u mężczyzn lub kobiet opisuje sytuację, gdy para jest całkowicie niezdolna do zajścia w ciążę, nawet przy użyciu różnych metod leczenia. Jest to stan trwalszy i bardziej skomplikowany, który często wymaga bardziej zaawansowanych interwencji medycznych lub alternatywnych opcji, takich jak zapłodnienie pozaustrojowe lub adopcja.
Niepłodność u mężczyzn – przyczyny
Jakie są przyczyny niepłodności u mężczyzn? Jednym z głównych czynników prowadzących do niepłodności może być niskie stężenie plemników w nasieniu, co utrudnia lub uniemożliwia naturalne poczęcie dziecka. Niskie stężenie plemników może być wynikiem różnych problemów, takich jak zaburzenia hormonalne, urazy jąder, infekcje, stosowanie niektórych leków, a także czynniki środowiskowe i tryb życia, takie jak palenie papierosów, nadmierna konsumpcja alkoholu czy narażenie na toksyny środowiskowe.
Innymi przyczynami niepłodności u mężczyzn mogą być zaburzenia ruchliwości plemników (motoryka) lub ich morfologii, co utrudnia prawidłowe dotarcie do komórki jajowej. Dodatkowo niektóre męskie czynniki genetyczne mogą również przyczynić się do niepłodności, takie jak obecność chromosomowych aberracji czy mutacje genów związanych z produkcją plemników.
Objawy niepłodności u mężczyzn
Niepłodność u mężczyzn to problem, który często wymaga specjalistycznej opieki medycznej, dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować żadnych niepokojących objawów, a szczególnie takich jak:
-
Zaburzenia erekcji, często związane ze stresem, zmęczeniem czy innymi czynnikami emocjonalnymi, mogą być także sygnałem problemów z płodnością. Nie tylko utrudniają życie seksualne, ale mogą także przyczyniać się do trudności w zapłodnieniu.
-
Bóle jąder to kolejny znak, na który warto zwrócić uwagę. Choć mogą mieć różne przyczyny, włączając w to urazy czy infekcje, mogą także wskazywać na problem z płodnością.
-
Spadek możliwości seksualnych, włączając w to zmniejszone libido i trudności w osiągnięciu orgazmu.
-
Pieczenie podczas oddawania moczu może być sygnałem infekcji układu moczowego, jednak w niektórych przypadkach może być także związane z problemami z płodnością.
-
Mniejsza objętość, inny kolor lub konsystencja ejakulatu.
-
Ból w trakcie i po stosunku, może być także związany z problemami z płodnością u mężczyzn.
-
Zniekształcenie moszny, torbiele czy guzki.
Badania hormonalne mężczyzn – niepłodność
W celu diagnozy niepłodności u mężczyzn często przeprowadza się:
-
badania nasienia w celu oceny liczby, ruchliwości i morfologii plemników,
-
analizy hormonalne
-
oraz badania obrazowe jąder.
Leczenie niepłodności u mężczyzn może obejmować różne metody, w zależności od przyczyny problemu. Może to być terapia hormonalna, leczenie antybiotykami w przypadku infekcji, chirurgiczne naprawy uszkodzeń jąder, a także metody wspomaganego rozrodu, takie jak in vitro lub zapłodnienie pozaustrojowe.
Niepłodność u kobiet – przyczyny
Niepłodność u kobiet może być spowodowana przez różnorodne czynniki fizjologiczne, hormonalne, psychologiczne oraz środowiskowe. Jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet jest zaburzenie owulacji, czyli nieregularne lub zanik miesiączki, co utrudnia lub uniemożliwia dojrzewanie komórki jajowej oraz jej zapłodnienie.
Inne przyczyny niepłodności u kobiet mogą obejmować choroby jajników, takie jak zespół policystycznych jajników (PCOS), uszkodzenia jajowodów (np. zrosty lub blokady), endometriozę, zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy), a także czynniki wieku i stylu życia, takie jak palenie papierosów, nadmierna waga lub niedowaga, stres i niezdrowa dieta.
Objawy niepłodności u kobiet
-
Nieregularne lub brak miesiączki – Nieprawidłowości w cyklu menstruacyjnym, takie jak nieregularne miesiączki lub ich brak, mogą być objawem zaburzeń hormonalnych lub problemów z owulacją.
-
Bóle podbrzusza – Bóle lub dyskomfort w okolicy podbrzusza, zwłaszcza w okolicach jajników, mogą sugerować endometriozę czy torbiele jajników.
-
Ból podczas stosunku – Dyskomfort lub ból podczas stosunku, zwłaszcza w okresie owulacji, może być objawem problemów z płodnością u kobiet, związanych z zaburzeniami hormonalnymi lub problemami strukturalnymi narządów płciowych.
-
Wydzielina z pochwy – Zmiany w wydzielinie z pochwy, takie jak zmniejszona ilość lub zmiana konsystencji, mogą być objawem infekcji lub zaburzeń hormonalnych.
-
Wysoki poziom stresu – Stres może mieć negatywny wpływ na cykl menstruacyjny i owulację, co może utrudniać zajście w ciążę.
-
Zaburzenia hormonalne – Nieprawidłowe poziomy hormonów, takie jak nadmierna produkcja androgenów w zespole policystycznych jajników (PCOS) czy niedoczynność tarczycy mogą utrudniać zajście w ciążę.
-
Zmniejszona ilość śluzu szyjkowego – Zmniejszona ilość wydzielanego śluzu szyjkowego może utrudniać transport plemników do komórki jajowej.
Badanie niepłodności u kobiet – od czego zacząć?
Diagnoza niepłodności u kobiet obejmuje zazwyczaj:
-
badania hormonalne,
-
badania obrazowe (np. USG, histerosalpingografię),
-
ocenę czynności jajników
-
oraz monitorowanie cyklu miesiączkowego.
Dodatkowo, w niektórych przypadkach może być konieczne przeprowadzenie laparoskopii w celu oceny struktury narządów reprodukcyjnych.
Jedną z nowoczesnych technik leczenia niepłodności jest naprotechnologia.
Naprotechnologia jako nowe podejście do niepłodności
Naprotechnologia to stosunkowo nowa dziedzina w leczeniu niepłodności. Obejmuje holistyczne podejście do terapii. Nie ogranicza się jedynie do diagnozy, lecz również oferuje różnorodne metody leczenia. U kobiet opiera się na przykład na ścisłej obserwacji cyklu miesiączkowego kobiety i monitorowaniu zmian hormonalnych, co pozwala lekarzom na identyfikację potencjalnych przyczyn niepłodności.
Program postępowania w ramach naprotechnologii obejmuje trzy kluczowe etapy, które wspólnie stanowią kompleksowe podejście do diagnozy i leczenia problemów z płodnością:
-
Nauka Creighton Model System (CMS) – Pierwszym etapem jest nauka i stosowanie Creighton Model System (CMS), który jest specjalnym systemem monitorowania płodności opartym na obserwacji zmian w wydzielinie szyjkowej. Kobiety uczą się śledzić swoje cykle menstruacyjne i rozpoznawać różnice w wydzielinie, co pozwala im określić swoje dni płodne i niepłodne. CMS jest nie tylko narzędziem do monitorowania płodności, ale także może służyć jako wskaźnik zdrowia reprodukcyjnego.
-
Dokładna diagnostyka – Kolejnym krokiem jest dokładna diagnostyka, która obejmuje badania z różnych dziedzin medycyny, jak ginekologia, położnictwo, internistyka, chirurgia, diabetologia, dietetyka i immunologia. Badania te pomagają zidentyfikować potencjalne przyczyny niepłodności u kobiety oraz mężczyzny. Przeprowadzenie kompleksowych badań pozwala lekarzom dokładnie zrozumieć stan zdrowia pacjentów i wskazać najbardziej odpowiednie podejście terapeutyczne.
-
Leczenie – Ostatni etap to opracowanie i wdrożenie planu leczenia, dostosowanego do indywidualnych potrzeb i przyczyn niepłodności każdej pary. U kobiet leczenie może obejmować utrzymanie prawidłowych cykli menstruacyjnych poprzez regulację hormonów i wsparcie zdrowego funkcjonowania układu rozrodczego. Natomiast u mężczyzn celem leczenia może być poprawa parametrów nasienia, takich jak liczba, ruchliwość i morfologia plemników. Metody leczenia mogą być różnorodne i obejmować terapię hormonalną, leczenie chirurgiczne, suplementację diety oraz zmiany stylu życia.
Niepłodność u mężczyzn i kobiet
Leczenie niepłodności mężczyzn może być skuteczne po poznaniu jej przyczyn. Najczęstszą przyczyną niepłodności u mężczyzn jest obniżona liczba plemników w nasieniu, ich nieprawidłowa ruchliwość lub zaburzenia budowy gamet. Za normę przyjmuje się nie mniej niż 20 milionów plemników w mililitrze spermy. Bada się również ruchliwość plemników w skali od 1 do 4. Plemniki, które wykazują ruchliwość od 1 do 3, mogą mieć problemy z zapłodnieniem jaja. Jeszcze innym sprawdzonym kryterium jest wielkość plemników oraz sklejanie się ich ze sobą.
Z kolei przyczyny niepłodności u kobiet obejmują głównie nieprawidłowości związane z owulacją, niedrożność lub nieprawidłowe funkcjonowanie jajowodów, niemożność zagnieżdżenia zarodka w macicy, czy przyczyny natury psychicznej.
Naprotechnologia w praktyce
Naprotechnologia (natural procreative technology) obejmuje problemy zarówno żeńskiej, jak i męskiej płodności. Może służyć również do wyznaczania dni płodnych i niepłodnych - wtedy umożliwia parze planowanie współżycia celem poczęcia lub odkładania poczęcia dziecka. W przypadku niepłodności, dzięki interdyscyplinarnemu podejściu, umożliwia postawienie konkretnej diagnozy i wprowadzenie przyczynowego leczenia, a tym samym zwiększa szanse na powrót płodności. Zapraszamy do skorzystania z usług naprotechnologa w Poznaniu.
Celem oceny stanu zdrowia kobiety oraz przyczyn jej niepłodności wykonywane są:
- badanie internistyczne podmiotowe i przedmiotowe,
- wywiad rodzinny (wywiad ginekologiczno-położniczy, ocena wad wrodzonych, chorób genetycznych),
- wywiad zawodowy,
- ocena poziomu stresu oraz wysiłku fizycznego,
- dokładna ocena cyklu miesiączkowego (model Creightona, metoda objawowo - termiczna),
- badania laboratoryjne,
- badania mikrobiologiczne,
- konsultacje specjalistyczne (m. in. psychologiczne, dietetyczne),
- ustalenie planu leczenia,
- ustalenie ryzyka poronienia i ewentualnej profilaktyki utraty ciąży.
Celem oceny stanu zdrowia mężczyzny oraz ewentualnego doboru sposobów leczenia jego niepłodności dokonuje się najczęściej następujących badań:
- oceny internistycznej - badanie podmiotowe i przedmiotowe,
- wywiadu rodzinny z uwzględnieniem problemów prokreacyjnych, chorób przewlekłych,
- analizy czynników szkodliwych w pracy,
- ocenę rodzaju diety, poziomu wysiłku fizycznego,
- badania nasienia,
- biopsji jąder,
- badania ultrasonograficzne jąder,
- profilu hormonalnego,
- oceny mikrobiologicznej,
- konsultacji specjalistycznych celem wykluczenia przewlekłych zmian zapalnych,
- ewentualnego leczenia zabiegowego (np. operacje żylaków powrózka nasiennego, tonsilektomia itp.).
Leczenie niepłodności u mężczyzn i kobiet, a także ustalenie ich przyczyn to zadanie, jakiego podejmuje się naprotechnolog, aby pomóc parom chcącym spłodzić potomka.
Zachęcamy do obejrzenia filmu, w którym doktor Laura Grześkowiak z Centrum Leczenia Niepłodności w Poznaniu w przystępny sposób wyjaśnia tajniki naprotechnologii.
Skuteczność naprotechnologii
Skuteczność naprotechnologii została potwierdzona przez badania kliniczne, których wyniki zostały opublikowane w renomowanych czasopismach specjalistycznych.
Według danych z Journal of the American Board of Family Medicine z 2008 roku skonsolidowane wyniki leczenia niepłodności przy użyciu NaProTechnology przedstawiają się następująco:
-
po 12 miesiącach uzyskano 44% ciąż,
-
po 24 miesiącach 62%,
-
a po 48 miesiącach od rozpoczęcia leczenia aż 71%.
Dodatkowo, badania opublikowane w The Medical & Surgical Practice of NaProTechnology autorstwa Thomasa W. Hilgersa w 2004 roku, ukazują, że leczenie zgodne z naprotechnologią doprowadziło do znacznego wzrostu szans na poczęcie, zależnie od przyczyny niepłodności. Na przykład, w przypadku braku owulacji, uzyskano aż 81,8% poczęć, przy zespole policystycznych jajników wskaźnik wyniósł 62,5%, a przy endometriozie osiągnięto 56,7%.
Dzięki holistycznemu podejściu, skutecznej diagnostyce oraz spersonalizowanemu planowi leczenia, naprotechnologia oferuje nadzieję dla par zmagających się z niepłodnością. Osoby zainteresowane specjalistyczną pomocą w zakresie leczenia niepłodności, mogą sprawdzić naszą ofertę: